Drogi Wojtku,
W 1998 z fanfarami zakończył swoją karierę Michael Jordan. Zaraz po jego odejściu w lidze zapanowała susza, ponieważ nikt nie był gotowy na to, aby położyć na swoje barki wszystkie obowiązki, których dopilnowywał MJ, czyli znakomitą grę połączoną z byciem twarzą ligi.
W NBA w tym czasie grali zawodnicy charyzmatyczni, znakomicie punktujący i potrafiący się wygęgać, ale nikt nie łączył tego w jedną, spójną całość. Niektóre legendy dopiero rozpoczynały swoje kariery, a obecni dominatorzy dopiero ogrywali swoich kolegów w szkołach średnich i podstawowych.
W sezonie 98/99 zagrano tylko 50 spotkań, ponieważ zawodnicy i właściciele klubów nie potrafili na czas dogadać się co do pieniędzy, co spowodowało tak zwany "lockout". Wyglądało to kruchuteńko, teoretycznie liga pogrążyła się w marazmie, ale z perspektywy czasu widać, że bessa pojordanowska stanowiła tylko preludium do szokująco sprawnie rozwijającej się ligi, która w A.D. 2018 ma przed sobą znakomite perspektywy.
W prawie każdym drafcie do kadr zespołów dociera świeży dopływ talentu, poszerzony o poprawiony skauting w Europie, Azji i Afryce, z młodzikami znacznie lepiej przygotowanymi do występów pod czujnym i bezwzględnym obliczem obserwatorów, tak profesjonalnych, jak i tych Twitterowych. W tym poście nie pojawią się takie nazwiska potencjalnych ikon NBA jak Donovan Mitchell, Joel Embiid, Giannis Antetokounmpo, Anthony Davis, Kyrie Irving, czy Ben Simmons, ale to oni zaczną uzupełniać poniższą listę, gdy ci na niej wymienieni pokończą kariery.
Co oznacza "najlepszy" zawodnik? Uważam, że pod uwagę należy wziąć zarówno występy na boisku, ze szczególnym odniesieniem do namacalnych dowodów (nagrody/mistrzostwa/liderowanie w kategoriach), oraz wpływ na ligę, czy to jako ambasador sportu, czy zmiana stylu jej gry.
Lista zawodników, którą trzeba przeanalizować, dlatego pierwszym zadaniem jest jej zawężenie. Pierwszym krokiem, który podejmuję jest skonstruowanie dwóch list: na pierwszej z nich znajdzie się każdy zawodnik, który wygrał nagrodę MVP od 1999 roku (czyli 12 osób), a na drugiej wszyscy zawodnicy, których WinShares/48 są wyższe, niż 0.160 (18 osób). Czym są WinShares? Jest to jedna z zaawansowanych statystyk, biorąca pod uwagę osiągnięcia zawodnika na boisku, które przyczyniają się do zwycięstwa danego zespołu. Baza matematyczna WS to trudna sprawa, ale wyniki są dosyć proste do wytłumaczenia. Jeśli zespół wygrał w danym sezonie 50 spotkań, to niektórzy zawodnicy byli dla tego procesu ważniejsi, i zdobyli więcej WS, gorsi mniej. WinShares/48 liczą to samo dla pojedynczego meczu, np. Michael Jordan był odpowiedzialny, za mniej więcej 25% zwycięstwa w danym meczu, praktycznie najwięcej w historii. Dlaczego wybrałem WinShares? Ponieważ na czele list dotyczących WS faktycznie zjawiają się zawodnicy, o których myślimy, że byli najlepsi w historii. Kareem Abdul-Jabaar prowadzi w WS przez całą karierę, co ma sens, jako że grał długo i bardzo dobrze, a MJ był najlepszym zawodnikiem do tego, aby wygrać pojedynczy mecz. WS/48 wybrałem, ponieważ nie wszyscy zawodnicy z listy skończyli jeszcze kariery, co oznacza, że karalibyśmy ich za krótkość kariery.
http://bkref.com/tiny/9oGoz - tu można sprawdzić listę WinShares i WinShares/48
https://www.basketball-reference.com/awards/mvp.html - lista MVP
Dlaczego zatem lista ma 13 zawodników? Po krótkim zastanowieniu z listy MVP odrzuciłem Derricka Rose'a, którego kariera nabierała trajektorii przyszłej legendy, ale kaprawe kolana zatrzymały go niczym grubego Ronaldo. Dłużej myślałem nad Allenem Iversonem, który przez długi czas przyjmował postać ligowego bohatera, ciągnąc za uszy beznadziejny zespół 76ers i wprowadzając ligę w erę hip-hop. Ostatecznie postanowiłem go na liście nie zamieszczać, gdyż uważam, że jego mało wydajny styl lepiej reprezentuje Kobe Bryant, a poza jednym magicznym sezonem Iverson niewiele osiągnął zespołowo. Można traktować go jako nr 14 na liście, a jeśli ktoś chce podjąć polemikę, że był lepszy niż Nash, czy Harden, to zapraszam do dyskusji.
To skróciło nam listę MVP do 10 osób, czyli do wybranej przez mnie 13 brakuje trzech zawodników szanowanych przez WinShares. Mój głos poszedł do Dwyane Wade, Jamesa Hardena i Chrisa Paula. Wade wygrał MVP Finałów i zbudował legendę w Miami, Chris Paul powinien wygrać MVP w 2008, i absolutnie dominuje statystycznie, a James Harden wygra (najprawdopodobniej) MVP w tym roku. Z osiemnastki wypadli - Manu Ginobili, Chauncey Billups, Dwight Howard, Pau Gasol i Amar'e Stoudemire - znakomici zawodnicy, ale lepsi w rolach drugoplanowych, szanowani przez statystyki za stabilność i wydajność.
Kryteria punktowe dla zawodników:
Pomimo, że taka lista to oczywiście subiektywne ćwiczenie umysłowe, to spróbuję podejść do niej na tyle obiektywnie, na ile się da. Przyznam punkty (z wymyśloną przeze mnie wartością) za poszczególne osiągnięcia, a po ich zliczeniu ustalę kolejność. Następnie, dodam komentarz do każdego zawodnika, próbując ustalić czy z daną oceną się zgadzam, czy nie. Jeśli kariera nadal trwa, to spróbuję przewidzieć jak wysoko taki gracz może awansować.
Punktacja:
MVP Finałów -
3 punkty (najważniejsza nagroda w sezonie, przyznawana indywidualnie dla zawodnika, który dotarł do najwyższego możliwego poziomu w sezonie i nadal błyszczał)
MVP sezonu -
2.5 punkta (nikt przypadkowy nie zdobywa tej nagrody, a w praktycznie każdym sezonie należy utrzymać równą formę przez 82 spotkania, co oznacza, że zdobycie MVP uważam za prawie tak trudne, jak MVP Finałów)
Pozostałe nagrody sezonowe -
1 punkt (również trudne do zdobycia, ale nie tak wymagające jak MVP, można argumentować, że nagroda Defensive Player of the Year może być warta 0.5 punkta więcej)
Liderowanie w lidze w punktach/zbiórkach/asystach/blokach/przechwytach - 0.5 punkta (zaskakuje jak rzadko niektórzy z naszych bohaterów faktycznie przewodzili lidze, nie mogę przyznać więcej punktów, ponieważ w niektórych kategoriach konkurencja jest mniejsza)
Mistrzostwo - 1 punkt (Mistrzostwo to najważniejsza rzecz w każdym sezonie, ale to nagroda przede wszystkim zespołowa, inaczej tacy zawodnicy jak Steve Kerr, czy Robert Horry (po 7 tytułów) zaczynaliby szpykać do list, takich jak ta.
Udział w All-Star Game:
10+ Meczów Gwiazd -
2 punkty
7-9 -
1 punkt
6 i mniej -
0.5 punkta
(Aż do tego sezonu uczestników All-Star Game wybierała publiczność, często głosując lojalnościowo. Dodatkowo "Gwiazd" w sezonie jest 24, po 12 z każdej konferencji, na czym traci mocniejsza konferencja)
Drużyny All-NBA
10+ -
3 punkty
7-9 -
2 punkty
6 i mniej -
1 punkt
8+ First Team All-NBA -
Bonusowe 2 punkty
(All-NBA First, Second and Third Team, to znakomity wyznacznik 15 najlepszych zawodników w sezonie. Na składy poszczególnych zespołów głosują eksperci, co gwarantuje odrobinę wyższy poziom obiektywności. Bonusowe punkty za First Team All-NBA należą się za utrzymanie statusu jednego z najważniejszych graczy w lidze przez długi czas)
Drużyny All-Defense 5+ - 1 punkt
(Dodatkowa nagroda za bycie solidnym obrońcą)
LISTA
1. LeBron James - 28.5
3x Mistrzostwo
3x MVP Finałów
4x MVP
1x Rookie of the Year
1x Król strzelców
14x All-Star Game
14x All-NBA (w tym 12x First Team)
6x All-Defense
Pomimo niezakończonej jeszcze kariery LeBron James już teraz jawi nam się jako godny zastępca Michaela. Myślę, że ich najważniejsza wspólna cecha, to wpływ, jaki wywierają na całą ligę. Jordan w pojedynkę miażdżył marzenia innych gwiazd lat 90., a jego imię mogło równie dobrze stanowić synonim NBA.
W tej chwili, już od prawie dekady, LeBron monopolizuje konferencję wschodnią, i rozpoczął trend jednoczenia się w superdrużynach. Najpierw sam zrobił to, by zdetronizować Celtics, a następnie swoją obecnością doprowadził do powstania koszykarskiego Realu Madryt, czyli Golden State Warriors.
Sam LeBron pod względem koszykarskiej produkcji zapewnia stabilności na najwyższym poziomie, nie dosyć, że potrafi rzucać sporo punktów, to jeszcze widzi wszystko na boisku i rozsyła podania w stylu Larry Birda, czy Magica Johnsona. Jego zespoły całościowo mogą być słabsze niż rywale, ale drużyna z LeBronem w składzie zawsze ma najlepszego zawodnika na boisku.
LeBron nie ustępuje Jordanowi też ze strony biznesowej, budując potężną marketingową markę, opartą na dożywotnim kontrakcie z Nike, i logicznie prowadzonych inwestycjach na różnych polach. Dodatkowo, James wypada lepiej od Michaela jako rzecznik ligi, chętniej komentując tematy polityczne i społeczne. MJ miał też tendencję do zadawania się z szemranymi kolesiami, którzy pogłębiali jego problem z hazardem, za to największym grzechem Jamesa, było przejście do Miami, żeby grać ze swoimi przyjaciółmi.
2. Tim Duncan - 28
5x Mistrzostwo
3x MVP Finałów
2x MVP
15x All-Star Game
15x All-NBA (w tym 10x First Team)
15x All-Defense
1x Rookie of the Year
Nie jestem zszokowany drugim miejscem, ponieważ Timmy spokojną i cichą pracą buddyjskiego mnicha zbudował znakomite CV, odgrywając kluczowe role w kompletnie różnych stylistycznie wersjach San Antonio Spurs. Dwie wieże z Davidem Robinsonem? Mistrzostwa w 1999 i 2003. Wzięcie na swoje barki jeszcze niedoświadczonych kolegów? 2005. Oddanie pola Tony'emu Parkerowi, i gotowość na wkroczenie w razie problemów? 2007. Niezrównany mentor w ograniczonych zdrowiem minutach? 2014.
Charakter i oddanie Tima Duncana pozwoliły Spurs zbudować franczyzę marzeń - do tego sezonu unikali większych personalnych skandali, i w każdym sezonie potrafili wystawić zespół, który był lepiej przygotowany taktycznie, skuteczniejszy, i wykonujący swoje zadania mądrzej, niż bardziej utalentowani rywale.
Duncan nigdy nie wywołał takiej furory wśród szerszej publiki jak MJ, czy LBJ. Fani San Antonio Spurs daliby się za niego pokroić, ale postronny obserwator widział "nudno" grającego, niekontrowersyjnego gwiazdora, dla którego ważniejsze od kontraktów reklamowych było np. granie w Dungeons and Dragons. Pod względem koszykarskim absolutnie nie ustępuje nikomu na tej liście, ale bycie twarzą ligi wiąże się z dodatkowymi obowiązkami.
Absolutnym dziwactwem są natomiast następujące fakty - Tim przez wiele lat uchodził za jednego z najlepszych obrońców ligi, czy to pozycyjnie, czy poprzez zbiórki i bloki. A jednak ani razu nie prowadził w sezonie z zbiórkach, lub blokach na mecz, a co gorsza, nigdy nie zdobył nagrody Defensive Player of the Year! Tim Duncan, gracz, który 15 razy został wybrany do drużyn All-Defense! Tylko dwie nagrody MVP też mogłyby podlegać dyskusji, ale tutaj przynajmniej rywali miał konkretnych.
3. Shaquille O'Neal - 24.5
4x Mistrzostwo
3x MVP Finałów
1x MVP
15x All-Star Game
14x All-NBA (w tym 8x First Team)
1x Rookie of the Year
2x Król strzelców
Ach Shaquille. W oczach dosyć zgodnej większości nie wycisnął ze swojej kariery absolutnego maksimum (co ciężko zarzucić innym osobom na tej liście). Fakt, że to, co osiągnął starczyło mu na trzecie miejsce na liście świadczy o skali talentu Shaqa i absolutnej dominacji w jego najlepszych latach. W lidze grającej w kompletnie innym stylu niż teraz, Shaq demolował rywali pod koszem.
W przypadku O'Neala najbardziej żal okresu z początku kariery, kiedy grał w Orlando Magic razem z Pennym Hardawayem. Zdrowie, Chicago Bulls i Houston Rockets spowodowały, że Shaq po 4 latach na Florydzie wybrał blichtr Los Angeles, a reszta jest historią.
Najbardziej znany ze swojej burzliwej współpracy i relacji z Kobe Bryantem. Władze Lakers w kluczowym momencie decyzyjnym postawiły wszystko na Bryanta, który stopniowo dotarł do pozycji "najlepszy Laker w historii", ale po przeczytaniu różnych artykułów, analizowaniu statystyk, i oglądaniu meczów Kobego, już nie jestem taki pewien, czy faktycznie był lepszy niż Shaq, czy po prostu zbudował lepszy PR wokół swojej kandydatury.
Pytanie do filozoficznej debaty brzmi - czy ważniejszy jest szczytowy moment kariery, czy jej długość i maksymalne wykorzystanie? Kulminacja dominacji Shaqa to jeden z najlepszych okresów pod względem gry centrów w historii NBA, a do tego dołożył przecież znakomite lata w Orlando i bardzo dobre w Miami, pomagając w roli drugoplanowej dociągnąć inny niż Lakers zespół do mistrzostwa. W ostatnich latach trochę rozmieniał się na dobre, ale nawet wtedy doświadczyliśmy mini-renesansu w Phoenix Suns. Absolutnie nie można zarzucić karierze Shaqa, że trwała krótko, a rola Kobe Bryanta w mistrzostwach Lakers po odejściu Shaqa jest leciutko przereklamowana, dlatego uważam, że jako zawodnik ostatecznie wypada minimalnie lepiej, niż jego były kolega. (Chociaż istnieje mnóstwo psychofanów Kobe, którzy znajdą dowody nawet na to, że był lepszy niż MJ).
4. Kobe Bryant - 22.5
5x Mistrzostwo
2x MVP Finałów
1x MVP
18x All-Star Game
15x All_NBA (w tym 11x First Team)
12x All Defense
2x Król strzelców
Kobe Bryant, mistrz autopromocji. Przekonywał ludzi tak długo, że można go praktycznie nazywać klonem Michaela, że część uwierzyła w to bez zająknięcia. Zestawiając ich statystycznie, zwłaszcza w zaawansowany sposób, tak naprawdę nie ma czego porównywać.
Kobe postawił w karierze na to, że odda wszystkie rzuty, które istnieją, i ignorując boiskowych kolegów, nie wykorzystywał swojego wielkiego atutu, czyli znakomitego podania i czytania gry. Teraz piszę to, i zastanawiam się, dlaczego jestem nastawiony tak bardzo negatywnie? Prawdopodobnie wynika to z tego, że jego marketing był nawet zbyt dobry. Przez fakt, że sam postawił się w roli następcy najlepszego gracza historii, znalazło się sporo analityków o chłodnych umysłach, którzy rozebrali jego karierę na części pierwsze szukając potwierdzenia, lub zaprzeczenia jego tezy. Jak wcześniej wspomniałem, im dłużej patrzeć na dowody, tym bardziej dziwi, że taka konwersacja w ogóle istnieje.
W tym wszystkim ucieka fakt, że Kobe rozgrywał sezony bardzo dobre i znakomite, a przez pewien czas jego gra obronna była faktycznie tak dobra, jak jej reputacja. Rzucił 81 punktów w jednym meczu, i zaciągnął beznadziejnych kolegów do play-off w czasach, kiedy Lakers szukali tożsamości, między poszczególnymi mistrzowskimi zespołami. Doskonale sprawdzał się jako druga opcja za czasów Shaqa, a potem jako pierwsza opcja z mocarnym składem z Pau Gasolem na czele.
Z drugiej strony, sporo osób myśli, że Kobe toczył uczciwą walkę o indywidualny prymat w NBA z LeBronem. W rzeczywistości liga należała do niego być może przez jeden sezon (a i pod to trzeba ponaginać fakty).
Z trzeciej strony mamy też kulturowy wpływ Kobego. Bez względu na to co mówią analitycy, mnóstwo młodych zawodników wchodzących do ligi wymienia Bryanta jako ich wzór za młodu. Pasja do gry, dodawanie nowych umiejętności co sezon, granie z kontuzjami, maniera gwiazdy filmowej przyciągały do obozu o nazwie "Kobe Bryant", i nawet jeśli rzeczywistość nie do końca pokrywała się z wyobrażeniami, to Bryant świetnie wypełnił lukę najjaśniejszej gwiazdy pozostawioną przez MJ. Jego reputacji najłatwiej bronić policzeniem mistrzowskich pierścieni, ale uważam, że ciekawsza obrona jego reputacji leży we wpływie na ligę, niż tym koszykarskim.
5. Kevin Durant - 16.5
2x Mistrzostwo
2x MVP Finałów
1x MVP
9x All-Star Game
8x All-NBA
4x Król strzelców
1x Rookie of the Year
Wiedziałem, że Durant zjawi się wysoko na tej liście (zwłaszcza, że od kiedy zacząłem ją tworzyć dołożył do swojej kolekcji kolejne MVP Finałów i mistrzostwo), ale nie spodziewałem się, że punktacja umieści go zaraz za absolutnymi legendami. Kariera LeBrona Jamesa cały czas jest aktywna, ale to KD postawił się w takiej sytuacji, aby dokładać kolejne grube zdobycze punktowe.
Obecność Curry'ego w Golden State Warriors raczej nie pozwoli mu wygrać MVP w sezonie regularnym (obaj niwelują swoje głosy), ale nie widzę przeszkód, aby w przeciągu następnych 5 lat GSW wygrało np. 3 mistrzostwa, a Durant dołoży do tego kolejne 2 MVP Finałów. W takim wypadku komfortowo wyprzedza Kobe Bryanta, i przesuwa się nad Shaquille O'Neala.
W 100% wierzę, że pomimo zupełnie innej mentalności, to od obu jest tak naprawdę lepszym zawodnikiem. Jego przeciwnicy wytykają mu brak osobowości koszykarskiego "killera", przedstawiając dołączenie do mocarnego już wcześniej zespołu Golden State jako dowód słabości. Na samym boisku KD godzi się też na ograniczenie swojej roli, aby dopasować się do wymagań ofensywy i defensywy zespołu. Czarna Mamba Bryant nigdy by na to sobie nie pozwolił, bo zespoły należały TYLKO DO NIEGO, ale Durant rzuca od niego wydajniej z dystansu, zdobywa podobne ilości punktów na wyższej skuteczności, chętniej wchodzi w rolę asystenta i dzięki połączeniu rozmiaru i szybkości potrafi bronić kilka pozycji, a do tego nie alienuje utalentowanych kolegów z zespołu.
Durant nie dominuje pod koszem tak, jak Shaq, ale za to jego gra praktycznie pozbawiona jest wad, ponieważ potrafi chociażby trafiać z rzutów wolnych. Niepowstrzymywalny Shaq przez kilka lat może delikatnie bardziej górował nad całą ligą niż Durant, zwłaszcza w sezonie zasadniczym, ale okazuje się, że w Finałach KD jest nie do zatrzymania, plus po każdym sezonie wraca do gry z nową bronią w arsenale.
Jak postrzega się Kevina jako reprezentanta ligi? Ta opowieść mówi o przemianie bohatera ludu w znienawidzony czarny charakter. Grając w Oklahomie reputacja Duranta ocierała się o nieskazitelną. Skromny, kochający swój klub chłopak, który razem z chaotycznym Westbrookiem ciągnie chłopaków z małego miasta do wielkich sukcesów. Kto wie, czy gdyby OKC dotarło do finałów w 2016 roku, ten pogląd trwałby nadal?
Niestety porażka 4-3 z Golden State spowodowała, że wolny agent Durant zdecydował dołączyć do swoich przeciwników, momentalnie skupiając na sobie wrogość wszystkich poza kibicami Warriors. Na jaw wyszły też jego niepewności, pasywno-agresywne wywiady, i niejasna wizja tego co tak naprawdę chce osiągnąć. Te wszystkie cechy powodują, że Durant dla wielu wypisał się z wyścigu o miejsce na panteonie, mimo że wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że powinien figurować w każdej takiej rozmowie. Co by o nim nie mówić, to kiedy nadchodzi czas by błysnął w najważniejszych momentach, to świecił tak samo mocno, jak wszyscy przed nim na liście. Pod względem słabego wykorzystania tego światła do budowy swojej legendy w pewien sposób przypomina Tima Duncana.
6.
Kevin Garnett - 11.5
1x Mistrzostwo
1x MVP
15x All-Star Game
9x All-NBA
1x Defensive Player of the Year
12x All Defense
4x Zbiórki
Kevin Garnett to w pewnym sensie zawodnik tragiczny. Większość swojej kariery spędził w nieudolnie zarządzanej Minnesocie Timberwolves, gdzie wykręcał absurdalne statystyki (20 punktów/10 zbiórek/5 asyst na mecz przez 6 sezonów), wepchnął Wolves do finału konferencji w 2004 roku, ale też jednocześnie obserwował jak przeciętnych partnerów zamienia mu się na fatalnych partnerów, a koledzy z zespołu konsekwentnie odmawiali rozwijania się jako koszykarze.
W końcu los się odmienił wraz z transferem do Boston Celtics, do którego Garnett trafił jako weteran, ale podobnie jak Nowitzki doczekał się brakującego mistrzostwa, nie jako najważniejszy zawodnik drużyny, ale jako reżyser defensywy i dobry (acz głośno krzyczący) duch zespołu. Później jego rola ograniczyła się, przede wszystkim ze względu na rozpadające się kolana, ale do końca kariery rywale postrzegali Garnetta jako niebezpiecznego przeciwnika (bo na przykład mógł komuś naszczekać do ucha, lub ugryźć).
Intensywność gry i osobowości KG zyskiwały szacunek u wszystkich związanych z ligą, ale Garnettowi dostało się też za podpisanie gigantycznych kontraktów, bez jakichkolwiek osiągnięć. Gdy KG wchodził do ligi następowała zmiana warty, i on należał do pierwszego z pokoleń, gdzie prawie każdy zawodnik otrzymywał pieniądze jawiące się grającym weteranom jako absurdalne. Na całe szczęście okazało się, że Garnett warty był każdych pieniędzy, szkoda tylko, że Minnesota nie umiała skorzystać z 12 lat jego lojalności. Do czego nie doszło w Minnesocie, szczęśliwie zakończyło się w Bostonie.
Dirk Nowitzki - 11.5
1x Mistrzostwo
1x MVP Finałów
1x MVP
13x All-Star Game
12x All-NBA
Najlepszy zawodnik z Europy w historii NBA. W przyszłym sezonie (prawdopodobnie) zacznie swój 21 sezon z Dallas Mavericks. Po jego wejściu do NBA i szybkim sukcesie wiele franczyz próbowało znaleźć zawodników z Europy na podobną modłę, co skończyło się wieloma katastrofami (największa: Darko Milicic).
Dirk spopularyzował pogląd, że wysocy zawodnicy w NBA też mogą rzucać z dystansu, ba, dodaje im to wartości. Żaden z jego potencjalnych następców, jednakże, nie ciągnął całej ofensywy na swoich barkach, jednocześnie trafiając tak skutecznie, i w tak wszechstronny sposób.
Przez lata rzut z odchyłu Nowitzkiego wszedł do kanonu najbardziej rozpoznawalnych zagrań w lidze. Dirk przeżył kilka koszykarskich epok, ale dzięki wachlarzowi zawsze przydatnych umiejętności, zawsze był w stanie dopasować się do tego, czego od niego wymagano. Myślę, że na następnego Nowitzkiego sporo poczekamy.
Na jego legendę składa się też fakt, że jako jeden z nielicznych zawodników dokończy swoją karierę w klubie, w którym zaczął, prowadząc ich do mistrzostwa w 2011 roku. Dallas z Nowitzkim w składzie zawsze liczyli się w grze o najwyższe cele, a porażkę z Miami w 2006, odbili sobie w 2011, dając pierścień zawodnikowi, któremu wszyscy w lidze życzyli dobrze. Dlaczego? Ponieważ Dirk to pocieszny gigant, z blond czupryną, który nie traktuje samego siebie zbyt poważnie, a jego obecność dodaje lidze kolorytu. Więcej ludzi zasmutnieje, kiedy Dirk odejdzie na emeryturę, niż kiedy zrobił to Kobe Bryant.
8.
Stephen Curry - 10.5
3x Mistrzostwo
2x MVP
5x All Star
5x All NBA
1x Król strzelców; 1x Przechwyty
Kolejny zawodnik w sile kariery, i wieku, który dołoży przynajmniej kilka punktów do swojej skarbonki (podobnie jak Durantowi, przewiduję dodatkowe mistrzostwa, 1x MVP Finałów, i kilka Meczów Gwiazd/All-NBA). Steph to obecne NBA w pigułce, a jednocześnie niedościgniony wzór - styl gry oparty na podaniach, ruchu, i niezliczonej ilości trójek. Curry odpala rzuty z każdego miejsca na połowie przeciwnika, ale w przeciwieństwie do takich graczy jak Bryant, czy Iverson, ani trochę nie traci na skuteczności, i nie prowadzi gry sam na wszystkich. Dzięki temu defensywy naginają swoje zasady, tylko po to, żeby nie zostawić mu ani trochę miejsca. To z kolei otwiera drogę do podań, które Steph z przyjemnością wykonuje do swoich utalentowanych kolegów.
Na początku kariery wydawało się, że problemy z kostkami nie pozwolą mu spełnić oczekiwań. Wykorzystując drogę wytyczoną przez Steve'a Nasha, Steph skontaktował się z właściwymi ludźmi, którzy zmienili cały jego sposób poruszania się, mniej wymagający od dolnych partii jego ciała. Od tego moment Curry zagrał 5 pełnych sezonów, w dwóch deklasując ligę, wygrywając jednogłośnie nagrodę MVP.
Złość kibiców za stworzenie drużyny-Terminatora nie spadła na niego w ogóle, a kibice Golden State wybaczyliby mu wszystko, poza odejściem. Na szczęście dla ligi Curry to spokojny gwiazdor, skupiony na tworzeniu show na boisku, uśmiechnięty, ale kryjący w sobie też wieczny ogień, pchający go w stronę upokarzania przeciwników kolejnymi seriami coraz bardziej bezczelnych trójek.
Steve Nash - 10.5
2x MVP
8x All Star
7x All NBA
5x Asysty
Steve Nash wygrał dwie nagrody MVP pod rząd. Do teraz toczy się debata, czy na którąkolwiek z nich zasłużył. Jego statystyki punktowe nigdy nie robiły specjalnego wrażenia, bo wolał przede wszystkim podawać. Nash nikogo nie był w stanie pilnować w obronie. Co powoduje zatem, że jest jednym z najważniejszych i najlepszych zawodników ery po Jordanie (przynajmniej według mojej punktacji?).
Steve Nash i jego Phoenix Suns zrewolucjonizowali koszykówkę w połowie pierwszej dekady XXI wieku. Mike D'Antoni, ówczesny trener Phoenix (a obecny Houston Rockets) doskonale zrozumiał się z Nashem, i zaprezentował mu pomysł na sposób gry, który obecnie stanowi podstawę prawie każdej ofensywy - biegamy szybko pod kosz przeciwnika, i oddajemy pierwszy czysty rzut, zmuszając przeciwnika do biegania z nami. Ponieważ nikt nie dysponował taką siłą ognia jak Suns, rzadko kiedy kończyło się to dobrze dla przeciwnika. Phoenix rzucało też wtedy więcej trójek niż inni, przygotowując ligę na trzypunktową rewolucję, która dokonała się wraz ze zwycięstwem Golden State Warriors w finałach 2014/15. Nash był idealnym organizatorem gry w tym systemie, rezygnując ze swoich rzutów i ustawiając czyściochy wszystkim kolegom, często podnosząc im statystyki (i zapewniając wyższe kontrakty). Suns z Nashem na czele grało efektownie, efektywnie i wygrywało mnóstwo meczów. Największy niedosyt pozostawiły występy w play-off, gdzie ostatecznie nie mogli przebić się do ostatniej fazy (nie ze swojej winy, ale historia NBA nie uznaje niuansów).
Nash skończył karierę w późniejszym wieku niż zazwyczaj robią to niscy rozgrywający, ponieważ prowadził się niezwykle profesjonalnie, do czego często namawiał też kolegów. W obecnym NBA osobisty kucharz, dietetyk, trener personalny i dostosowane do rodzaju ciała ćwiczenia to norma, ale to Nash był jednym z pionierów wzorowego podejścia do sportu. Nawet jeśli jako indywidualny zawodnik nie stoi dokładnie w tej samej klasie co inni wymienieni w tym tekście, jego wpływ na sport ma swoje echo w 2018 roku (i nie dziwi, że Golden State Warriors zatrudnili go jako konsultanta).
Dwyane Wade - 10.5
3x Mistrzostwo
1x Finals MVP
12x All Star
8x All NBA
1x Król strzelców
Szczytowy moment kariery Dwyane Wade'a to play-off w 2006 roku, zaledwie trzy lata po tym, jak wszedł do ligi. W finałach Dallas prowadzi 2:0 w meczach, i wygląda na to, że pewnie zmierza po tytuł. Wade odnajduje w sobie dodatkową moc, raz za razem wjeżdża pod kosz, daje Miami 4 mecze na poziomie Michaela Jordana i tytuł trafia na Florydę.
Później było trochę gorzej, bo albo Wade kontuzjował kolana, albo zespół Miami nie trafiał na właściwy zbiór zawodników. Mini-renesans następuje w 2011, kiedy do Heat trafia LeBron James, a wtedy Wade przechodzi do roli zawodnika wspomagającego. W najlepszych momentach swojej kariery D-Wade rywalizował z Kobem o miano najlepszego rzucającego obrońcy ligi, jednak jego najwybitniejszym osiągnięciem na zawsze pozostanie występ w 2006 roku.
11. Chris Paul - 10
9x All-Star Game
1x Rookie of the Year
8x All-NBA
9x All-Defense
6x Asysty; 4x Przechwyty
Od momentu przyjścia do ligi, Chris Paul buduje reputację jednego z najlepszych rozgrywających w historii. Perfekcjonista, zawsze dążący do tego, by akcja wyglądała dokładnie tak jak sobie wyobraził, najczęściej z dobrym skutkiem. Paul zbudował kariery wielu zawodników, podając im czyste piłki do pakowania do kosza z bliskiej odległości, ale wielu też obraził wytykając im niedostatki w ustawieniu, czy nastawieniu. Sam praktycznie nie podejmuje złych decyzji, bez względu na to czy chodzi o oddawanie rzutów, czy krycie rozgrywającego przeciwnika.
Jego tragedia i niedoskonałość leży w play-off. Kiedy grał w New Orleans Hornets, to jego zespół był zbyt słaby, aby pokonać ewentualnych mistrzów, Lakers. Po transferze do Los Angeles Clippers, w każdym sezonie coś stawało im na drodze do sukcesu - albo Blake Griffin złamał rękę, albo Paul popełnił kompletnie niespodziewane błędy w ostatnich sekundach meczu, albo w niewytłumaczalny sposób stracili prowadzenie 3:1. W obecnym sezonie, kiedy razem z Houston po raz pierwszy dotarł do finału konferencji, i wymusił siódmy mecz z przyszłym mistrzem, to jego ścięgna odmówiły posłuszeństwa, zabierając Houston jakiekolwiek szanse na awans do wymarzonych Finałów.
Chris Paul to wzór, jeśli chodzi o klasycznego PG, grający znakomicie po obu stronach boiskach, więc nawet bez nagród MVP uważam, że jest lepszym graczem niż Steve Nash (a MVP powinien wygrać w 2008, zamiast Kobego).
12. Russell Westbrook - 7
1x MVP
7x All Star
7x All NBA
2x Król strzelców; 1x Asysty
Westbrook w ostatnich dwóch sezonach podzielił obserwatorów. Z jednej strony wziął na siebie ciężar utrzymania zespołu po odejściu Kevina Duranta, i po raz pierwszy od czasów Oscara Robertsona (lata 60.), zaliczył "triple-double" (średnie co najmniej 10 punktów/10 zbiórek/10 asyst) przez cały sezon. Za te wyczyny nagrodzono go nagrodą MVP, chociaż co bardziej sceptyczni twierdzili, że Russ gra mocno pod siebie, i te średnie są sztucznie zawyżone. Potwierdziło się to w tym sezonie, gdy Westbrook dostał porządne wsparcie w postaci Paula George'a, a OKC wcale nie grało lepiej. Jeśli Oklahoma nie wesprze składu zawodnikami pasującymi do Westbrooka, to ten skończy karierę jako niespełniona, jednoosobowa armia. Ponieważ opiera swoją grę na tym, jaki jest atletyczny, nie wiadomo jak długo wytrzyma taki ciężar.
Bez względu na przyszłość, jego reputacja w Oklahomie pozostaje marmurowa. Zdecydował się pozostać w mniejszym mieście, nie uciekając się do budowy kolejnego superzespołu, za co zyskał dozgonną wdzięczność fanów. Reszta ligi lekko poprychuje na takie przejawy lojalności, ale dla kibiców to nadal ważny aspekt osobowości i dziedzictwa poszczególnych zawodników. Do historii Westbrook przejdzie jako zawodnik grający z kontrolowaną furią, ale jednocześnie potrafiący prawie wszystko. Charakterologicznie najbliżej mu do Kobego, i niestety często z takim samym nastawieniem podchodzi do oddawania rzutów, zapominając o istnieniu kolegów. Na całe szczęście mniej w nim bufoniady.
13. James Harden - 3.5
6x All Star
1x Sixth Man of the Year
5x All NBA
1x Król strzelców; 1x Asysty
Osiągnięcia punktowe Hardena wyglądają żałośnie na tle reszty, ale wynika to z faktu, że dopiero kilka lat temu faktycznie został liderem własnego zespołu. Gdy zaczynał karierę w OKC, to trener ustawiał go w roli superrezerwowego, z czego wywiązywał się znakomicie, stanowiąc motor napędowy do pokonania np. San Antonio Spurs w finale konferencji. Houston Rockets na bazie tego uwierzyli, że Hardena stać na znacznie więcej, i oszwindlowali oddając im stertę gruzu za Jamesa.
Okazało się, że Harden to zarówno jeden z najlepiej punktujących zawodników w lidze, jak i wybitny asystent. Kiedy Rockets zatrudnili D'Antoniego jako trenera, to ten podjął dramatyczny ruch, i wystawił Hardena jako rozgrywającego na pełnym etacie. Od tego momentu Rockets stanowią jeden z najlepszych zespołów w lidze, o czym niech świadczy właśnie skończony sezon. Harden odpowiada za konstrukcję całej ofensywy, albo mijając swoich przeciwników w grze 1/1, albo szukając lepiej ustawionych kolegów. Do tej pory James trzy razy zajął drugie miejsce w głosowaniu na MVP, ale w tym sezonie powinien już wygrać bez problemu, co mocno doda do jego zdobyczy punktowej.
Harden ma podobny problem co Chris Paul, czyli jako megagwiazdor zdarzało mu się rozsypać w play-off (o ironio, przede wszystkim ze Spurs w sezonie 2016/17). Teraz kiedy grają razem, obaj wzmocnili swoje CV bardzo dobrym występem, ale w finale konferencji przeciwko Golden State ostatecznie zatrzymały ich kontuzje. Harden ma czas, żeby budować swoje imperium, ale żeby za kilka lat faktycznie liczyć go wśród tych najlepszych zawodników, to musi osiągnąć sukces w najważniejszym momencie sezonu.
Michał
